در معماری امروزی ما، علاوه بر همه ی آنچه که جایگاه درستی ندارد، پل سازی هم ندارد! یعنی نگاهی که به پل سازی میشود متفاوت تر از آنچیزیست که میتواند باشد. کمتر پلی در کشور ساخته شده که جز مسیر عبور کار دیگری هم بکند و تنها نمونه های اندکی هستند که در این مورد به موفقیت رسیده اند. در این پست قصد داریم تا با تعدادی چند از نمونه های مناسبتر طراحی پل آشنا شویم. عرصه ای که معمار با ورود خود، آنرا تفاوت میبخشد و دیگر صرفا مهندسین سازه بار طراحی را به پیش نمیبرند.

ضمنا مطالب این پست برگرفته از یک مقاله اینترنتی خارجی است.

مدتهاست که دیگر نقل مکان از یک سوی رودخانه یا دره به سوی دیگر آن، به معنای جابجایی نیست. پیشرفتهای مهندسی و طراحی انبوهی از پلهای معاصر را فراهم آورده اند که با جلوه بصریشان، معمارانه طراحی شده اند. این دستاوردهای مهندسی مدرن کاربری تام را با طراحی الهام بخش ترکیب میکند و اغلب خروجی آن یک نشان هویت بخش برای منطقه است که از ابزاری بودن صرف فاصله گرفته.

پستی بلندیهای مرتفع نیوزیلند و رودهای بسیار حاکی از آنست که پل سازی از ملزومات این کشور است. در سال 2009 حدود 2174 پل راه آهن و بیش از 15500 پل اتومبیل و 150 تونل راه آهن در این کشور ساخته شده بود. تمام این پلها اهداف منحصر به فردی را دنبال میکنند و طراحی آنها بر اساس نوع کارکردشان، پستی بلندیهای سایت، مصالح و طبیعتا بودجه اختصاص یافته شان، متفاوت میشود. این پل 265 متری لووِرهاتی یک نمونه اولیه از پلی است که ضمن داشتن همخوانی فرهنگی، در بخشیدن حس مطلوب به فضا و برانگیختن تاریخ نیز موثر است. بر اساس طراحی یک قلاب ماهیگیری مختص یکی از قبایل بومی زلاندنو، طراح 14 جایزه ملی و بین المللی را از آن خود کرده که گواه آنست که دولتهای غریبه نیز به اندازه کشور خودشان از این طرح استقبال کرده اند.

در تقاطع راه با یک رودخانه مواج، پل لوورهاتی بخشی جدید از شبکه شاهراهی با هدف کاهش ترافیک در مرکز شهر و بهبود دسترسی به فرودگاه، در سال 2011 ساخته شد. تیم طراحی، بنام نایت آرشیتکتز در طراحی پلهای زیادی در انگلستان تخصص دارند. این پل از معدود پلهای متحرک نیوزیلند است که میتواند تا 8000 خودرو را در طول روز عبور دهد.

شکل و شمایل یک موج شکن یا اسکلت یک نهنگ مرده؟ هرکدام را که در این تصویر میبینید، پل تریواریوا در شهر پلیموت کوه تاراناکی را قاب میگیرد و خود یک طراحی یادواره ای به حساب می آید. پل عابر و دوچرخه در سال 2007 طراحی شده و بهره برداری آن در سال 2010 انجام شد. از سه پروفیل لوله فلزی، دو عرشه فشاری و مجموعا 19 عدد عضو سازه ای شبیه به استخوان دنده یک قوس نمایان را شکل میدهند.

طول دهانه این پل درحدود 70 متر بوده و جزیی از مسیر پیاده رو ساحلی است. فرم پل به نوعی یادآور رابطه بین باد، دریا و زمین است. طراحی آن هم ملاحظات ملی را در پی داشته و هم بین المللی که جوایز متعددی را برد از جمله جایزه بین المللی پلهای پیاده رو سال 2011.

پل عابر بر فراز راه آهن که در دهه 40 میلادی ساخته شده بود، به دلیل کهنگی سازه و همچنین نیاز به افزایش ارتفاع پل، احتیاج به تعویض داشت. طراحان این پروژه با کانسپتی که مجمع مشورتی شهر (شورای شهر) ارائه داده بود آغاز به کار کردند و بالاخره کار ساخت پل را در 2013 به اتمام رساندند. شگفت انگیز آنکه یک دید مستقیم به جزیره مقابل نیز تامین شده بود. این پل مجسمه واره سازه ای تمام سفید دارد و شامل یک تیر ساده بتونی است که به اسکله و قایقهای تفریحی پشتی می انجامد.

در ادامه نمونه های بیشتری از پلهای دیگر جهان میبینیم که در آنها علاوه بر سازه، معماری هم حرفی برای گفتن دارد.

ساخته شده در سال 2011 در آلمان. حاصل کار یک طراح هنری و دو مهندس سازه 

پل عابر و دوچرخه در استرالیا که پایه طراحی آن، نور است

ساخته شده در سال 2013 کانادا. یکی از طولانیترین پلهای چوبی با دهانه 113 متر

این پل در سال 2004 توسط نرمن فاستر طراحی شد و با ارتفاع ماکزیمم 342 متر، یکی از مرتفع ترین پلهای جهان به حساب می آید

ساخته شده در سال 2001 آمستردام

بهره برداری در سال 2001 در آرژانتین، طراحی شده توسط کالاتراوا. بخشی از عرشه که به کابلها متصل است، توان چرخش نود درجه ای دارد تا مانع عبور کشتیها نشود.